رشد درآمدها، شفافیت در مصارف ارزی و ... در سایه اجرای پنجره واحد تجارت فرامرزی
معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران اجرای سامانه جامع گمرکی را از مهمترین دستاوردهای دولت یازدهم برشمرد و گفت: در سایه اجرای این طرح با وجود کاهش واردات در سال 1395 میزان درآمد گمرکی کشور پارسال 61 درصد.
سامانه جامع گمرکی (پنجره واحد تجارت فرامرزی) پانزدهم مهرماه 93 رونمایی شد تا ضمن شفافسازی تبادل اطلاعات بین دستگاههای مرتبط با حوزه واردات و صادرات کالا با گمرک، شرایط را برای افرادی که تجارت قانونی و سالم میکنند، آسانتر و عرصه را برای متخلفان و قاچاقچیان تنگتر کند.
درباره دستاوردهای اجرای این سامانه در گمرک، «فرود عسگری» معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران اظهارداشت: تا پیش از اجرای سامانه جامع گمرکی، همه فرآیندها اعم از بررسی کارشناسی، اخذ مجوز و نظارتها به شکل فیزیکی به شکل سنتی انجام میشد که این رویه نه تنها سرعت کار را کاهش داده بود، بلکه بر هزینههای گمرکی و تجاری کشور افزوده بود.
وی با بیان اینکه پیش از این میانگین توقف کالای وارداتی در گمرکات 26 روز و کالای صادراتی هفت روز بود، گفت: در نیمه دوم سال 1392 اجرای گمرک الکترونیک با اولویت واردات که از پیچیدگیهای بیشتری برخوردار است، در دستور کار دولت یازدهم قرار گرفت که در نتیجه آن انقلابی در این عرصه روی داد.
عسگری با بیان اینکه یکی از دستاوردهای اجرای این سامانه، بینیاز شدن به مراجعه حضوری صاحبان کالا و نمایندگان آنها به گمرکات سراسر کشور بود، گفت: اکنون تجار میتوانند از هر نقطه، فرآیند رسیدگی به کالای خود را رصد کنند.
معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران تأکید کرد: حدود 24 سازمان در فرآیند صدور مجوز برای واردات کالا دخیل هستند و یکی از نقاط عطف سامانه جامع گمرکی این بود که همه در قالب پنجره واحد تجارت فرامرزی گرد هم آمدند و صدور مجوز همه آنها الکترونیکی شد.
وی گفت: امروز میتوان به طور دقیق اعلام کرد که صدور مجوز و اخذ نظر کارشناسی دستگاههای اجرایی برای ورود یک کالا به کشور چه مدت زمانی در چه سازمانی زمان میبرد و یا فرآیند کار در کدام دستگاه متوقف شده است.
عسگری ادامه داد: یکی از معایب شیوه سنتی این بود که نظرات صاحب کالا در فرآیندهای گمرکی ثبت نمی شد، اما در سامانه جدید تجار امکان گفتوگوی مجازی یافتهاند و حتی میتوان محتوای گفتوگوی خود با گمرک را برای پیگیری به تمام مراجع رسیدگی به اختلافات گمرکی ارائه کنند.
شفافیت در مصارف ارزی کشور
معاون گمرک ایران از شفافیت در مصارف ارزی کشور به عنوان یکی دیگر از دستاوردهای سامانه جامع گمرکی نام برد و گفت: با ارتباطی که بین گمرک، بانک مرکزی و شبکه بانکی ایجاد شده، میتوان منشاء ارز را شناسایی کرد.
عسگری تأکید کرد: در این فرآیند کالاهای وارده از محل اعتبار اسنادی و... علاوه بر مشخص شدن محل تامین ارز، این امکان وجود دارد که ارزهایی که سایر منابع تأمین شدهاند، شناسایی شود که اطلاعات آن به بانک مرکزی ارسال میشود تا مصارف ارزی کشور برای مدیریت بهتر مشخص باشد.
وی گفت: امروز یک بانک اطلاعاتی بزرگ از تجار ایرانی، میزان واردات و صادرات در اختیار داریم که میتوان هر نوع اطلاعاتی را به سرعت از آن استخراج کرد و به طور هوشمند مدیریت ریسک را انجام داد.
به گفته عسگری، امروز اطلاعات کالاهای عمده وارداتی، صادراتی و ترانزیتی به شکل برخط در دسترس مردم است و میتوان مشخص کرد چه کالایی از چه کشوری و به چه میزانی به کشور وارد شده است.
کاهش فساد در امور گمرکی
معاون گمرک ایران افزود: یکی دیگر از دستاوردهای الکترونیکی شدن فرآیندهای گمرکی، کاهش فساد بود زیرا دیگر صاحب کالا نمی داند چه کارشناسی مسئول رسیدگی به پرونده اوست؛ امروز کارشناسان به طور سیستمی برای رسیدگی به پروندهها انتخاب میشوند که نتیجه آن جلوگیری از روبهرو شدن ذینفع و کارشناس گمرک است.
عسگری ادامه داد: ممکن است پرونده اظهارنامه شخصی در گمرک بوشهر باشد اما کارشناسی در بازرگان مسئول رسیدگی به آن شود؛ در نتیجه این کار سطح علمی کارشناسان گمرک نیز ارتقا مییابد زیرا باید تسلط کاملی بر همه مقررات، کنوانسیونها و بخشنامهها داشته باشند.
وی ایجاد دروازه مشترک مرزی با برخی کشورها را از دیگر دستاوردهای این سامانه برشمرد و گفت: امروز این دروازه مشترک با کشورهای آذربایجان، ارمنستان و ترکمنستان ایجاد شدهاند تا کامیونها بدون توقف در مرزها عبور و مرور کنند.
الکترونیکی شدن پرداختها
معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران با بیان اینکه امروز همه پرداختهای گمرک الکترونیکی شده است، گفت: با این کار فیشهای جعلی که قبلاً وجود داشت، جمع می شود و فساد کاهش می یابد.
وی یادآور شد: در گذشته برای حسابرسی پس از ترخیص، کارشناسان گمرکی مجبور بودند به بایگانیهای متعدد مراجعه کنند و با گمرکات مختلف نامهنگاری کنند، اما اکنون با کمترین هزینه و زمان این کار امکانپذیر شده است.
عسگری توضیح داد: امروز برای اغلب کالاها شناسه ارزش تهیه شده است تا اطلاعات مربوط به هر کالا در آن گردآوری شود که در نتیجه ارزش گذاری کالاها در گمرک دقیقتر شده و به دنبال آن اختلافات با اربابرجوع نیز کاهش یافته است که امیدواریم به واقعی شدن درآمدهای گمرکی منجر شود.
وی به تخلف برخی واردکنندگان از مجوزهای ثبت سفارش واردات کالا اشاره کرد و گفت: در گذشته برخی افراد پس از دریافت مجوز ثبت سفارش کالا، به دفعات کالا وارد میکردند و معضلی به نام جعل پروانه داشتیم که اکنون این نقیصه برطرف شده است.
تلاش برای استقرار پیش اظهاری در گمرک
معاون گمرک ایران گفت: اکنون درصدد هستیم پیشاظهاری قبل از ورود محموله به گمرک را اجرایی کنیم زیرا گمرک اطلاعاتی چون مانیفست و بارنامه و ثبت سفارش را از نهادهای مربوطه دریافت میکند و میتوان شیوه پیشاظهاری را عملیاتی کرد که در نتیجه آن دیگر کالا در گمرک نمیماند.
وی توضیح داد: این کار بهویژه برای واردات کالاهای واسطهای و مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی بسیار راهگشا خواهد بود.
ردیابی محمولههای ترانزیتی
معاون گمرک ایران به ردیابی محمولههای ترانزیتی برای جلوگیری از انحراف و قاچاق کالا به کشور اشاره کرد و گفت: با اجرای پلمپ هوشمند، مدت توقف و انحراف کامیونهای ترانزیتی از مسیر اصلی همه ثبت میشود و در گمرک مقصد رصد و بازبینی میشود تا تخلفی روی نداده باشد.
وی افزود: در زمینه رصد خودروهای ترانزیتی با پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی نیز همکاری تنگانگی وجود دارد و اطلاعات به پلیس ارسال میشود و از این رو ریسک قاچاق در این بخش اغلب به صفر رسیده است.
بهبود شاخصها در گمرک
عسگری گفت: در نتیجه این اقدامها، شاخص لجستیک در گمرک در برآوردهای جهانی از 114 به 94 کاهش یافت، عملکرد گمرک 23 پله صعود کرد و رتبه آن در شاخص ادراک فساد 5 رتبه بهبود یافت.
وی تأکید کرد: امروز گمرک به یکی از دستگاههای موفق و محوری دولت در اجرای دولت الکترونیک تبدیل شده و توانسته است رتبه عالی را از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات کسب کند و در پیادهسازی سیاستهای اقتصاد مقاومتی رتبه نخست را به خود اختصاص دهد.
معاون گمرک، کاهش هزینه ترخیص و خطای انسانی و در مقابل افزایش بازدهی و سرعت کار در گمرک را مهمترین دستاورد اجرای این طرح برشمرد و گفت: براساس برآورد بانک جهانی به ازای یک روز رسوب کالا در انبار، یک درصد به ارزش کالا اضافه میشود و بر این اساس گام بزرگی برای کاهش هزینه واردات و نیز پایین آمدن قیمت کالاهای صادراتی و رقابتپذیر شدن آن برداشته شده است.
رشد 61 درصدی درآمدهای گمرکی باوجود کاهش واردات
عسگری دقیقتر شدن عملیات حسابداری و اعمال نرخهای حمایتی دولت در واردات برخی کالاها را دیگر دستاورد پیادهسازی پنجره واحد تجارت فرامرزی در دولت یازدهم برشمرد و گفت: در سال 1392 در مجموع 50 میلیارد دلار واردات داشتیم که 86 هزار میلیارد ریال حقوق گمرکی از آن اخذ شد.
معاون فنی گمرک ایران افزود: در سال 1395 و با وجود اینکه میزان واردات به 44 میلیارد دلار کاهش یافت، درآمد گمرکی 181 هزار میلیارد ریال بود و رشد 61 درصدی را ثبت کرد.
وی افزود: پارسال گمرک توانست در حوزه وصول عوارض برای دستگاههای مختلف 13 هزار میلیارد ریال دریافت کند که نسبت به سال قبل از آن رشد 38 درصدی برخوردار است.
به گفته عسگری، در زمینه مالیات بر ارزش افزوده نیز گمرک پارسال توانست 100 هزار میلیارد ریال اخذ کند که رشد 30 درصدی را نسبت به سال 1394 نشان میدهد.
تسهیل مراودات تجاری فعالان مجاز اقتصادی
معاون گمرک ایران گفت: امروز سهم فعالان مجاز اقتصادی از مسیر سبز گمرکی از حدود 13 درصد تا پیش از اجرای سامانه جامع به حدود 45 درصد افزایش یافته است که اغلب واحدهای تولیدی و شرکتهای دانشبنیان از آن استفاده میکنند.
وی گفت: شاخصهای مورد نظر برای شناسایی فعالان مجاز اقتصادی در سامانه جامع گمرکی قرار داده شده و اشخاص میتوانند با تکمیل فرمهای آن درخواست استفاده از این مسیر را به گمرک بدهند که پس از بررسیها و در صورت کسب امتیاز لازم، مجوز برای آنها صادر میشود.
عسگری تأکید کرد که اغلب کالاهایی که از مسیر سبز گمرکی وارد کشور میشود، واسطهای و سرمایهای مورد استفاده در واحدهای تولیدی هستند تا واردات آنها زمانبر نباشد.
وی ادامه داد: برای کمک به واحدهای تولیدی تصمیماتی نظیر پرداخت اقساطی حقوق گمرکی یا ارائه ضمانتنامه بانکی برای ترخیص ارائه شده است که میتواند در تسهیل امور گمرکی آنها میسر باشد.
معاون گمرک ایران ادامه داد: در حوزه صادرات نیز مقرر شده تا از این پس ارزیابی کالا تنها در یک واحد گمرکی انجام شود و پس از انتخاب گمرک مورد نظر و ارزیابی کالا، دیگر کالای صادراتی در مرز ارزیابی مجدد نمیشود.
معاون گمرک ایران استرداد حقوق ورودی به شکل الکترونیک، صدور مجوز موقت و ساماندهی کالای همراه مسافر را از دیگر پروژههای مرتبط با پنجره واحد تجارت فرامرزی برشمرد که در آینده نزدیک اجرایی میشوند.
عسگری گفت: استقرار پروژه گمرک الکترونیک یکی از محورهای ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی بود که در این زمینه گمرک جزو دستگاههای برتر انتخاب شد همچنین گمرک از سوی سازمان برنامه و بودجه جزو سازمانهایی با عملکرد مطلوب ارزیابی شد.
معاون گمرک ایران به استقرار 12 دستگاه ایکسری کامیونی در گمرکات اشاره کرد و گفت: 19 دستگاه دیگر در دست خرید است.
وی افزود: با تجهیز گمرک به این دستگاهها 300 تن پیشساز مخدرهای صنعتی 536 کیلو هروئین و کشف شد که سبب شد مقام نخست را در کشف مخدر از نهادهای بینالمللی کسب کنیم.
وی 480 مورد کشف قاچاق انسان که فقط 50 مورد آن مربوط به مرز بازرگان است، را از دیگر دستاورهای استقرار دستگاههای ایکسری در گمرکات کشور برشمرد.
کانال تلگرام ما: telegram.me/krgsir
شماره تماس: 37343400-051