دستورالعمل اظهار قبل از ورود کالا براساس تبصره 3 ماده 39 قانون امور گمرکی تدوین و به گمرکات سراسر کشور جهت اجرا ابلاغ شده است.
براساس این دستورالعمل اظهار قبل از ورود صرفاً برای مواردی است که کالا به گمرکات نرسیده است. در این فرآیند اسناد ضمیمه، نحوه اظهار و مراحل اقدام به صورت زیر تعریف می‌شوند.
الف) اسناد مورد نیاز جهت شروع عملیات اظهار قبل از ورود شامل بارنامه، ثبت سفارش، فاکتور، عدلبندی (در صورت لزوم) و گواهی مبدأ است.
ب) نحوه اظهار: به صاحب کالا اعلام می‌گردد که اظهار قبل از ورود اختیاری و در راستای اعطای تسهیلات ویژه به خدمت‌گیرندگان می‌باشد و تمام جوانب حقوقی اظهار بر آن مترتب است.
ج) مراحل اقدام: پس از ارائه اظهار به گمرک در هر مرحله با توجه به نتایج مدیریت ریسک، گمرک مختار است ادامه فرآیند را منوط به رسیدن کالا نماید و دریافت پروانه گمرکی و اجازه خروج کالا منوط به رسیدن کالا خواهد بود و همچنین ارائه سایر اسناد مورد نیاز قبل از صدور پروانه و خروج کالا و در حین انجام تشریفات گمرکی الزامی است.
بر این اساس تمام بارنامه‌هایی که گمرک اطلاعات بارنامه‌ها را از شرکت‌های حمل‌ونقل از طریق سامانه جامع گمرکی دریافت نموده امکان اظهار قبل از ورود را دارند و در روزهای آینده به ترتیب گمرکاتی که امکان اظهار قبل از ورود را دارند اعلام خواهد شد.
بر همین اساس، از این پس کلیه کاربران پنجره واحد تجارت فرامرزی می‌توانند بلافاصله پس از بارگیری کالا در مبدأ صرفاً براساس اطلاعات بارنامه خود اقدام به اظهار کنند تا قبل از ورود کالا به کشور تشریفات گمرکی انجام شود. در بخشنامه‌ای که در روزهای اخیر بدین‌منظور صادر گردید تأکید شده که در رویه اظهار قبل از ورود کالا صدور پروانه گمرکی و اجازه خروج کالا منوط به رسیدن کالا (کالای موجود) است.
این اقدام مطابق توصیه‌های سازمان جهانی گمرک و تدابیر دولت تدبیر و امید درخصوص تسهیل و توسعه تجارت انجام می‌شود و گام جدیدی در تسریع انجام فرآیندهای گمرکی است.
این اقدام در حالی صورت می‌گیرد که با هدف رفع موانع تولید و تجارت و همچنین بهبود فضای کسب‌وکار، گمرک ایران اعلام کرده که به منظور اظهار قبل از ورود کالا در گمرک، صاحبان کالا می‌توانند پس از بارگیری کالا در مبدأ صرفاً براساس اطلاعات بارنامه و ثبت سفارش اقدام به اظهار کنند.
همچنین در گام بعدی با هماهنگی صورت گرفته امکان ارائه مجوزهای زمان ترخیص همچون مجوز استاندارد و بهداشت قبل از ورود کالا برای اشخاص کم ریسک مقدور خواهد شد.
پیش‌اظهاری قبل از ورود کالا در گمرک همزمان با هفته دولت آغاز شد. فرود عسگری سرپرست گمرک ایران هفته گذشته از تلاش برای استقرار اظهار قبل از ورود در گمرک با هدف تسهیل و توسعه تجارت خبر داد و قول داد که به‌زودی اظهار قبل از ورود کالا در گمرک اجرایی شود.
عسگری گفته بود؛ در صدد هستیم اظهار قبل از ورود محموله به گمرک را اجرایی کنیم زیرا گمرک اطلاعاتی چون مانیفست و بارنامه و ثبت سفارش را از نهادهای مربوطه به شکل الکترونیکی دریافت می‌کند و می‌توان شیوه اظهار قبل از ورود را عملیاتی کرد که در نتیجه آن دیگر کالا در گمرک نمی‌ماند.
براساس اعلام سرپرست گمرک ایران؛ این کار به ویژه برای واردات کالاهای واسطه‌ای و مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی بسیار راهگشا خواهد بود.
اکنون قولی که سرپرست گمرک ایران داده بود عملی شده و پس از تصویب شورای فناوری اطلاعات گمرک ایران بخشنامه‌ای به گمرکات جهت اجرای اظهار قبل از ورود کالا ابلاغ و اعلام شده که قابلیت اظهار براساس بارنامه قبل از ورود کالا به کشور فراهم گردیده است و دستورالعمل مربوطه هم در روزهای اخیر جهت اجرا به گمرکات سراسر کشور ارسال و مقرر شده در روزهای آینده به ترتیب گمرکاتی که امکان اظهار قبل از ورود را دارند اعلام شود.